İşverenler İçin Rehber: Yemek Desteği Hakkında 14 Soru 14 Cevap

Çalışanlarınıza yemek desteği verirken dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. Hem işveren olarak sizin hem de çalışanlarınızın yasal haklar doğrultusunda bazı detayları bilmeniz gerekiyor. Bunların yanında personele yemek parası öderken aklınıza takılan bazı sorular olabilir. Bu soruların cevaplarına ve yemek ücreti konusunda faydalı olabilecek bilgilere birlikte bakalım.

1. Günlük Yemek Bedeli Ne Kadar? (2024)

Genellikle her yıl “günlük yemek bedeli” adı altında bir tutar belirlenir. 2024 yılı için bu tutar, 170 TL + KDV (%10) olmak üzere 187 TL oldu. Fakat yemek parası konusunda hukuki bir sınırlama yoktur. Çalışanlarınız için günlük yemek bedelini, karşılıklı anlaşma doğrultusunda istediğiniz miktarda belirleyebilirsiniz.

Yönetmeliklerle belirlenen günlük yemek bedeli, işverenlerin yemek desteği sağlayarak elde edeceği muafiyetlerle ilgili bir tutar. Yani her bir çalışana ödediğiniz yemek parasının, günlük 187 TL’lik kısmı ilgili vergilerden muaf tutulur. SGK primleri için istisna olarak belirlenen günlük tutar ise 157,69 TL. Bu tutarları göz önünde bulundurarak istediğiniz miktarda yemek parası ödeyebilirsiniz.

2. Yemek Parası Vermek Zorunlu mu?

İşverenlerin yükümlülükleri, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında belirlenir. Bu kanuna göre işverenlerin, çalışanlara yemek parası ödemesi zorunlu değildir. Yemek desteğinin zorunluluğu, çalışanlarınızla yaptığınız sözleşmelere bağlıdır. Eğer sözleşme kapsamında bu desteği garanti ettiyseniz çalışanınıza yemek ücreti ödeme zorunluluğunuz bulunur. Yemek ücretinin sözleşmeye eklenip eklenmeyeceği ise çalışanlar ile aranızdaki karşılıklı anlaşmaya bağlıdır.

Buna karşı ülkemizde yemek desteği hemen her işveren tarafından veriliyor. Beslenme en temel ihtiyaç olduğu için bu konuda devlet desteği de bulunuyor. Çalışanlarınız için yemek kartı çıkarmanız hâlinde ödediğiniz yemek ücreti üzerinden vergi ve SGK primi muafiyeti hakkınız bulunuyor.

3. Ayda Kaç Gün Yemek Parası Verilir?

Yemek parası, genellikle fiili olarak çalışılan günler için ödenir. Fakat yine de işveren olarak yemek desteğini, hafta tatillerini ve izin günlerini de içerecek şekilde ödeyebilirsiniz. Bu noktada önemli olan detay, Gelir Vergisi ve SGK istisnalarının geçerli olduğu günlerdir. Mevzuata göre sadece fiili çalışma günlerine istinaden GV ve SGK istisnasından yararlanılıyor. Dolayısıyla yemek desteğinin çalışılmayan günler için olan kısmının vergi ve prim muafiyetine dahil edilmediğini bilmeniz gerekiyor.

Bunun dışında yemek desteği ödenecek günlerle ilgili bilgiye idari şartnamede yer vermeniz gerekiyor. Şartnamede bu konuyla ilgili bilgi olmadığı takdirde en yüksek günden ödeme yapmanız gerekebilir. Ayrıca şartnameye yemek yardımı ile ilgili bilgi ekleyerek daha az iş günü barındıran şubat ayı için kaç gün ödeme yapacağınızı da önceden belirleyebilirsiniz.

4. Asgari Ücrete Yemek Parası Dahil mi?

Asgari ücret, bireylerin temel yaşam standartlarını karşılayabilmesi adına devletin ilgili kurumları tarafından belirlenir. İşveren olarak çalışanlarınıza, en az asgari ücret kadar maaş vermekle yükümlüsünüz. Fakat asgari ücret olarak belirlenen tutara yemek parası dahil değildir. Yani çalışanlarınıza yemek desteği vermek istiyorsanız asgari ücretin dışında ek bir ödeme yapmanız gerekiyor.

5. Yemek Desteği Vergiden Muaf mı?

Çalışanlarına yemek desteği sağlayan işverenler için vergi muafiyetleri bulunuyor. Buna göre çalışanlarınıza destek sağladığınız takdirde gelir vergisi ve damga vergisinden muaf tutulursunuz. Fakat bu muafiyet, ödediğiniz desteğin günlük yemek bedeli kısmı için geçerlidir. Yani söz konusu muafiyetten sadece yemek desteği verdiğinizde faydalanabilirsiniz.

6. Yemek Ücretinde KDV İndirimi Var mı?

Yemek ücretini, KDV dahil olacak şekilde çalışanlarınıza ödemeniz gerekiyor. Ama ödenen bu KDV de yemek desteği muafiyetleri kapsamında değerlendiriliyor. Çalışanlarınız için yemek kartı çıkardığınızda, yemek parasına dahil olan miktar kadar KDV indirimi alabilirsiniz.

7. Yemek Parası SGK Primine Tabi mi?

Yemek desteği veren işverenlere sağlanan istisnalar arasında SGK primleri de bulunuyor. Buna göre yemek bedeli olarak ödenen tutar, SGK primine tabi tutulmuyor. Bu istisnadaki tutar ise günlük yemek bedeli üzerinden hesaplanmıyor. SGK primlerine tabi tutulmayacak yemek bedeli tutarı, 2024 yılı için günlük 157,69 TL’dir. Desteğin bu tutarı aşan kısmı SGK primlerine tabi tutulur.

8. Yemek Parası Kıdem Tazminatına Dahil Olur mu?

Çalışanların yasal haklarından biri olan kıdem tazminatı hesaplanırken birçok ödeme dikkate alınır. Bu ödemeler arasında sürekli ödenen ücretler, çalışana sağlanan yardımlar ve parayla ölçülebilen menfaatler de bulunur. Yemek desteği ise bu açıklamalara uygun bir ödemedir. Dolayısıyla kıdem tazminatı hesaplamalarında yemek parasını da dikkate almanız gerekiyor.

9. Yıllık İzne Çıkan Çalışana Yemek Ücreti Ödenir mi?

Yemek ücretinin ödenme şartları İş Kanunu kapsamında değildir. Bu nedenle söz konusu şartları, çalışanlarınızla aranızda yapacağınız sözleşmeye bağlamalısınız. Yıllık izne çıkan çalışanlara yemek parası ödeyip ödemeyeceğinize de bu sözleşmede yer vermelisiniz. Yani yıllık izne çıkan çalışana yemek ücreti ödeme zorunluluğu, çalışanla aranızda yaptığınız anlaşmaya bağlıdır.

Buna ek olarak sözleşmede konuyla ilgili herhangi bir bilgi yer almıyorsa yemek bedelinin fiilen çalışılan günlerde ödenmesi koşulu dikkate alınabilir. Yıllık izinde olan personel fiilen çalışmayacağı için yemek ücreti ödenmemesi de söz konusu olabilir.

10. Bayram Tatilleri İçin Yemek Desteği Verilir mi?

Resmî ve dinî bayram günleri, iş yerlerinde genellikle tatil olur. Dolayısıyla bayram tatillerinde personeliniz çalışmaz. Bayram tatillerinde çalışanlara yemek desteği verme konusunda da herhangi bir yasal zorunluluk bulunmuyor. Bu konudaki zorunluluğunuz da çalışanlarınızla yaptığınız sözleşmelere bağlı.

Sözleşmede resmî ve dinî bayram tatillerinde yemek parasının kesilmesiyle ilgili bir madde yer almıyorsa tatillerde de bu ödemeyi yapmanız gerekiyor. Çalışanlarınızla karşılıklı anlaşma yaparak hangi günlerde yemek parası ödenmeyeceğini belirleyebilir ve sözleşmeyi buna göre hazırlayabilirsiniz.

11. Yarım Gün Çalışan Personele Yemek Parası Verilir mi?

Yarım gün çalışma konusu da tatil ve izin günleriyle aynı şekilde değerlendirilir. Yani yarım gün çalışan personele yemek parası verilip verilmeyeceği de sözleşme veya idari şartnameye göre belirlenir. Sözleşmede yarım gün çalışmayla ilgili bir madde yoksa yemek ücretini ödeyip ödememek işveren olarak sizin inisiyatifinizdedir.

12. Uzaktan Çalışan Personele Yemek Desteği Sağlanır mı?

Yemek desteği sağlamak yasal bir zorunluluk olmadığı için hangi durumlarda ödeneceği de duruma göre değişiklik gösterebilir. Bu değişikliklere karşı belirsizlikler ise sözleşmeler ve şartnamelerle çözüme kavuşturulur. Buna bağlı olarak uzaktan çalışan personeliniz varsa yemek parası ödeme konusunda çalışanlarınızla anlaşmalısınız.

Uzaktan ve evden çalışan personele yemek desteği sağlamak yine işverenin inisiyatifindedir. Fakat bu konuda genellikle çalışanlar arası eşitlik anlayışı ön plana çıkar. Çalışanların bir kısmı iş yerindeyse ve yemek desteği alıyorsa bu durumda uzaktan çalışanlara da yemek ücreti ödemek daha verimli bir uygulama olarak kabul edilebilir.

13. Çalışanlara Yemek Kartı Vermek Avantajlı mı?

Çalışanlarınıza yemek desteğini nakit, catering, anlaşmalı restoran veya yemek kartı gibi yöntemlerle verebilirsiniz. Fakat bu konuda yemek kartını tercih etmek daha avantajlıdır. Öncelikle çalışanlara yemek kartı verdiğinizde de bu destekle ilgili tüm vergi ve SGK muafiyetlerinden faydalanabileceğinizi bilmelisiniz.

Yemek kartını tercih ettiğinizde bakiye yükleme gibi konular sizin için daha kolay bir hâle gelir. Buna ek olarak yemek kartı firmasının çeşitli kampanyaları sayesinde çalışanlarınız da avantajlar elde eder. Yani yemek kartı, çalışanların memnuniyetini ve iş verimini artırma konusunda da etkilidir. Çalışanlarınıza yemek kartı çıkardığınızda elde edeceğiniz maddi avantajları ise Örnek Avantaj Tablosu üzerinden inceleyebilirsiniz.

14. Yemek Kartı Başvurusu Nasıl Yapılır?

İşveren olarak çalışanlarınıza vermek üzere yemek kartı çıkarmak istiyorsanız tamamen dijital yemek kartı TokenFlex’e online başvuru yapabilirsiniz. Koç Holding çatısı altındaki Token Finansal Teknolojiler’in güvencesiyle çalışanlarınıza dijital yemek kartı çıkarabilir ve avantajlardan faydalanabilirsiniz. Firma, yetkili kişi ve adres bilgilerini girerek hızlıca TokenFlex’e kurumsal başvuru yapabilir, çalışanlarınız için dijital yemek kartı çıkarabilirsiniz.