Çalışanların Yıllık İzin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yıllık izinler, çalışanların hem fiziksel hem de ruhsal açıdan dinlenebilmeleri için önemlidir. Üstelik çalışanların yasal hakkı olan yıllık iznin verilmesi zorunludur. Fakat bu süreçte her iki tarafın da haklarının korunması gerekir. Bu doğrultuda konuyla ilgili “Yıllık izin kaç gün?”, “Yıllık izin ne zaman verilmeli?”, “Yıllık izne çıkan çalışanın maaşı ne zaman ödenir?” gibi sıkça sorulan sorulara cevap verdik.

Yıllık İzin Nedir?

Yıllık izin; aynı iş yerinde 1 yıldan uzun süredir çalışmakta olan kişilere verilen, gün sayısı ise çalışılan süreye bağlı olarak değişen ücretli bir izin türüdür. İşverenlerin, gerekli şartları taşıyan her çalışana yıllık izin hakkını kullandırması zorunludur. Çalışanlara ücretli yıllık izin hakkı İş Kanunu ile verilmiş olup usul ve esaslar Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği kapsamında belirlenmiştir.

Yıllık İzin Ne Zaman Verilir?

Yıllık izin, çalışanın 1 yıllık çalışma süresini doldurmasının ardından, bir sonraki çalışma yılı içerisinde herhangi bir tarihte verilebilir. Söz konusu 1 yıllık çalışma süresine; deneme dönemi, hafta tatilleri, dini ve resmî bayram tatilleri de dahildir. Özel olarak verilen izinler ise işverenin inisiyatifine bağlı olarak 1 yıllık sürenin içine dahil edilebilir.

Yıllık iznin verileceği tarihin belirlenmesinde çalışanın talebi de önemlidir. Çünkü yıllık izin verebilmek için öncelikle çalışanın talep etmesi gerekir. Buna ek olarak izin kurulu oluşturulmuş iş yerlerinde yıllık izinlerin hangi dönemlerde kullanılabileceği önceden belirlenerek ilan edilebilir.

Çalışan dilerse izin hakkını bir sonraki yıla da devredebilir. Buna ek olarak karşılıklı anlaşılması halinde henüz hak edilmemiş yıllık izin süreleri de çalışanlara önceden kullandırılabilir.

Yıllık İzin Kaç Gündür?

Çalışanlara verilebilecek yıllık izin süresi için üst limit işveren tarafından belirlenirken alt sınır yasalar kapsamında belirlenmiştir. Ayrıca yıllık iznin kaç gün verilmesi gerektiği, çalışanın hizmet süresine bağlı olarak değişir. Buna göre yıllık izin süreleri şöyledir:

Yıllık İzin Bölünebilir mi?

Çalışanlar, yıllık izin haklarını parçalı şekilde kullanabilirler. Fakat yıllık izni bölme hakkı işverende değildir. İşverenler, tek taraflı olarak yıllık izni bölemezler. Ancak karşılıklı anlaşma dahilinde iznin parçalı olarak kullanılması mümkündür. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken nokta, parçalara ayrılan yıllık iznin bir bölümünün 10 günden az olmamasıdır. Yani yıllık izin, en az 10 günü tek seferde kullanılabilecek şekilde olmak kaydıyla serbestçe bölünebilir.

Yıllık İzin Ücreti Nedir?

Yıllık izin ücreti, hak edilmiş yıllık iznini kullanmayan ve iş akdi sona ermiş çalışanlara yapılan bir ödemedir. Yıllık izin ücretli bir izin uygulaması olduğu için çalışanlar, izinde oldukları süreye ait maaşı da alırlar. Fakat bir çalışan hak ettiği yıllık iznini kullanmadan işten çıkar veya çıkarılırsa yıllık izin dönemine ait ücretin çalışana ödenmesi gerekir.

Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Hak edilmiş yıllık izin hakkı olan fakat bu hakkını kullanmadan işten çıkan veya çıkarılan kişilere ödenecek olan yıllık izin ücreti, söz konusu çalışana verilen son maaş miktarı üzerinden hesaplanır. İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte geçerli olan günlük ücret ile hak edilmiş yıllık izin gün sayısının çarpılmasıyla bu ücret hesaplanabilir.

Yıllık İzne Çıkan Çalışana Maaş Verilir mi?

Maaş açısından bakıldığında bir çalışan yıllık izinde olduğu sürede de çalışmış sayılır. Bunun sebebi, yıllık iznin ücretli bir izin olmasıdır. Yani yıllık izne çıkan çalışana normal maaşı ödenir ve hiçbir kesinti yapılamaz.

Yıllık İzne Çıkan İşçinin Maaşı Ne Zaman Ödenir?

Yıllık izne çıkan çalışanlara ödenecek maaşın tarihi, normal maaş tarihinden farklı olabilir. Çünkü maaş günü, çalışanın yıllık izinde olduğu döneme denk geliyorsa maaşın, yıllık izin başlama tarihinden önce peşin olarak ödenmesi gerekir. Yıllık ücretli izne çıkan çalışanlara, izin dönemine ilişkin ücret ve ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücretlerin izne çıkmadan önce ödenmesi zorunludur.

Yıllık İzne Çıkan Çalışan İçin Sigorta Ödenir mi?

Yıllık izne çıkan çalışanların iş sözleşmeleri devam ettiği için SGK primlerinin tamamının ödemesi de devam eder. SGK işçi, işveren ve işsizlik gibi primlerle birlikte gerekli vergiler de her zaman olduğu şekilde ödenir.

Yıllık İzne Çıkan Çalışana Yemek Parası Ödenir mi?

Yemek ücretleri İş Kanunu kapsamında olmadığı için yıllık izne çıkan çalışana ödenecek yemek parasıyla ilgili kararlar, taraflar arasındaki anlaşmalara bağlıdır. Eğer işveren ve çalışan arasında yapılan iş sözleşmesinde bu konuyla ilgili bir madde varsa ödeme de bu maddeye bağlı olarak yapılır. Buna ek olarak yemek paraları, genellikle fiilen çalışılan günler için ödenir. Böyle bir durumda personel fiilen çalışmayacağı için yemek ücreti de ödenmeyebilir.

Ödenme şartları iş sözleşmesine bağlı olan yemek ücreti hakkındaki diğer soruların cevapları için “İşverenler İçin Rehber: Yemek Desteği Hakkında 14 Soru 14 Cevap” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.